Hoe trainingsbegeleiding Heleen Docter naar de top van het marathonschaatsen bracht

Heleen Docter, begonnen met schaatsen als kind bij Schaats & Inline Lansingerland. Ontdekte een aantal jaar geleden het marathonschaatsen en heeft sinds dit seizoen een lichtgroen nummer op haar been. Heleen maakt namelijk met haar Team Fortune Coffee de overstap van de beloften naar de Topdivisie. Sinds 1,5 jaar begeleid Spruit Sportcoaching haar met trainingsbegeleiding, in die 1,5 jaar hebben we met elkaar mooie stappen kunnen zetten. In deze blog blikken we terug op die periode, maar kijken we vooral ook vooruit, naar het eerste seizoen op het allerhoogste niveau in het marathonschaatsen in Nederland.

 

De topdivisie dames binnen het marathonschaatsen

Het Nederlandse marathonschaatsen ken verschillende niveau’s. Van een competitie op een ijsbaan met verschillende clubs is er een regionale 6-banen competitie. Het woord zegt het al, een competitie tussen verschillende 6 verschillende banen, waar rijders uit verschillende regio’s elkaar treffen. Presteer je daar goed, kan je doorstromen naar het landelijke belofte niveau. Deze wedstrijden worden georganiseerd op dezelfde avonden als dat de topdivisie rijd, alleen dan minder vaak, met een ander peloton en over minder rondjes. Boek je succesvolle resultaten bij de beloftes, is er nog een stapje hoger. De topdivisie, dit zijn bij de dames de schaatsers met de lichtgroene nummers met een wit vlak op hun been. De wedstrijden zijn meestal iedere week, op een andere ijsbaan in Nederland. De wedstrijd gaat over 80 rondjes.

Je maakt dit jaar je debuut in de topdivisie, wat is je verwachting hiervan?

Heleen: ‘Ik vind het lastig om echte verwachtingen uit te spreken. Ik vrees dat ik zal moeten wennen aan de hogere snelheid. Het niveau is hoger, waardoor ik andere doelen zal hebben binnen een wedstrijd. Ik hoop dat ik de stap snel kan maken, en zie het vooral als een hele toffe uitdaging. Een kans om heel veel bij te leren!’

Hoe heeft jullie ploeg zich gekwalificeerd voor het de topdivisie in het marathonschaatsen?

Heleen: ”Al twee jaar rij ik namens Fortune Coffee rond ik het B-peloton, bij de beloftes. Afgelopen jaar reden we als team boven verwachting goed. Een eerste plaats in het teamklassement, en een ploeggenoot die tweede werd in het jongere en algemene klassement. Vanuit de ploegleiding kwam de vraag of we als ploeg de overstap wilden maken naar het A-peloton (topdivisie). Hier ligt een nieuwe uitdaging, en kansen om als ploeg ons verder te ontwikkelen.’

 

Welke wedstrijd in het marathonschaatsen kijk je dit seizoen het meeste naar uit?

Het marathonschaatsen kenmerkt zich om niet enkel wedstrijden op kunstijs, maar de wedstrijden in Oostenrijk (Weissensee) en Zweden (Lulea) staan vaak met dikke potlood omcirkeld in de kalender van een marathonschaatser. Is dat bij jou ook zo Heleen? ”Zeker! De Weissensee is mijn hoogtepunt van het jaar. De omgeving waarin je schaatst is prachtig en de sfeer is goed. Ik ben van nature iemand die meer tot zijn recht komt tijdens lange, zware wedstrijden. De langste twee wedstrijden op de Weissensee zijn 100km (Open Nederlands Kampioenschap) en 200km (Alternatieve Elfstedentocht). Beide zijn vrij prestigieuze wedstrijden. Het is afzien, maar toch ook genieten. De Alternatieve Elfstedentocht heeft een grote geschiedenis, het is een eer om daar aan de start te staan. De afgelopen twee jaar wist ik kort te finishen en meespelen in de wedstrijd. Dat zijn de momenten waarop ik intens kan genieten van het schaatsen.”

Je bent van de generatie marathonschaatsers die nog niet of weinig heeft kunnen proeven aan het echte natuurijs in Nederland. Wat gebeurd er met jou agenda als het gaat vriezen? ‘Dan gaat die agenda op z’n kop! Ik hoop natuurlijk stiekem ook op natuurijs in Nederland. Vorig jaar heeft het kort gevroren, maar lang genoeg om twee wedstrijden op natuurijs te organiseren. Ineens alles uit je handen laten vallen en direct in de auto stappen om op tijd aan de start te staan van de eerste natuurijswedstrijd in Nederland. Het zou mooi zijn als we dit jaar weer wedstrijden op Hollands natuurijs mogen rijden!

 

De rol van trainingsbegeleiding in het marathonschaatsen

Met wekelijks een koers en de uitdagende wedstrijden die het marathonschaatsen bied, zijn goede trainingen cruciaal. Een marathonschaatser maakt vele trainingsuren om de lange wedstrijden te kunnen volhouden. Naast dat Heleen met haar ploeg de meeste trainingen op het ijs uitvoert maakt Spruit Sportcoaching de rest van haar trainingsprogramma. Hierin zoeken we naar de ideale balans voor Heleen tussen training, werk en rust.

Hoe ziet een gemiddelde trainingsweek er voor jou uit in het marathonschaatsen?

Heleen: ‘In de zomer en winter zien mijn trainingsweken er vrij anders uit. In de zomer draait alles om de voorbereidingen voor het schaatsen, terwijl ik zelf niet op het ijs sta. Trainingen zijn wat flexibeler, met verschillende trainingsvormen zoals schaatssprongen, hardlopen, skeeleren, schaatsplanken, elastieken en veel fietsen. In de winter vormen de schaatstrainingen en wedstrijden de basis voor het trainingsprogramma. Tijdens een typische winterweek sta ik op maandagavond op het ijs. Dinsdag heb ik meestal 1-2 uur uitfietsen en een krachttraining. Woensdag en donderdag weer een schaatstraining, met op donderdag een krachttraining achteraf. Vrijdag misschien nog wat losfietsen, want op zaterdag hebben we de marathonwedstrijden. Zondag is het tijd voor een duur rit op de fiets. Maandag en woensdagochtend probeer ik meestal kort wat flexibiliteits- en mobiliteitsoefeningen te doen.’

Hoe heeft de trainingsbegeleiding jou geholpen bij de overgang naar de topdivisie in het marathonschaatsen?

Heleen: ‘Ik heb een achtergrond als bewegingswetenschapper, dus ik krijg vaak de opmerking dat ik ook wel zelf mijn schema’s kan schrijven en trainingsbegeleiding kan bieden. De kennis heb ik wel, maar goede trainingsbegeleiding en een programma schrijven vergt meer dan droge kennis. Qua trainingsvisie zitten Manon en ik goed op een lijn, maar je merkt dat Manon haar visie heel goed ontwikkeld heeft. Ze kan de kennis goed toepassen en vind altijd wel een oplossing om het plan zo goed mogelijk tot uitwerking te brengen. Het is fijn om iemand te hebben waarmee je kunt sparren. Over jezelf is het in sommige situaties lastig te oordelen. Je hebt altijd belangen en wensen die meetellen. Door met Manon te overleggen kan ik betere keuzes maken die bijdragen aan het uiteindelijke doel, met name wanneer ik bijvoorbeeld vermoeid ben en beter een training over kan slaan. Hierdoor ben ik fysiek zeker sterker geworden. Maar het belangrijkste voor mij is het vertrouwen dat ik in mijn trainingen heb gekregen. Doordat ik weet dat elke training me een stapje dichter bij mijn doel brengt, zie ik ook zelf de verbetering en geeft het me een hoop motivatie.’

Wat zijn jouw favoriete of meest waardevolle trainingen voor het marathonschaatsen?

Heleen: ‘ Trainen doe ik altijd met plezier. trainingen voor het marathonschaatsen is een mooie vorm van ontspanning. En als ik weet dat de training me helpt om beter te worden, haal ik er ook nog eens veel voldoening uit. Maar het allermooiste vind ik de momenten dat ik lekker met mijn MTB het bos in kan, met mijn racefiets een alpencol kan beklimmen of rennend de heuvels in kan trekken. Ik kan er heel erg van genieten om het avontuur op te zoeken en op ontdekkingstocht te gaan. Hoe ik dat doe, dat maakt me niet uit; op de racefiets, mountainbike, back-country skis, schaatsen of hardloopschoenen. Soms vergt dat voor Manon wat aanpassingen in het trainingsschema, maar mentaal haal ik hier heel veel energie uit. Ik ben blij dat ik binnen m’n trainingsschema soms op avontuur mag, naast dat er natuurlijk ook hele specifieke ‘strakke’ trainingen zijn. Manon maakt op deze manier een programma op maat en wat bij mij past. Die trainingen waarin ik op avontuur mag, zijn heel erg waardevol voor mij.”

 

Tot slot, nog wat vragen over de kalender marathonschaatsen 2024-2025

Want die kalender marathonschaatsen is best lang. Dus ga er maar eens goed voor zitten. Want van 19 oktober tot 1 maart is er bijna wekelijks koers in het marathon. Letterlijk koers van Amsterdam tot in Groningen.

Wanneer beschouw je dit schaatsseizoen als geslaagd?

Heleen: ‘Eigenlijk is het doel van dit seizoen om te leren en groeien in het A-peloton. Maar stiekem heb ik ook andere doelen gesteld. Ik zou heel graag een top 10 klassering op de Weissensee rijden. Ik weet dat ik hiervoor op het juiste moment en in de juiste ontsnapping moet zitten, en dat er nog heel veel meiden zijn die in precies diezelfde ontsnapping willen zitten. Gemakkelijk zal het dan ook niet worden gezien het deelnemersveld. Maar doelen zijn geen doelen als ze niet een beetje ambitieus zijn.’

Hoe kunnen we jou en Team Fortune Coffee gedurende het schaatsseizoen volgen?

Het is het allerleukste om de wedstrijden te bekijken langs de baan en te komen supporteren. Elke week rijden we op een andere ijsbaan in Nederland. Het wedstrijdschema is te vinden op knsb.nl/marathon. De wedstrijden zijn bovendien live te volgen op nos.nl. Neem gerust ook een kijkje op onze Instagram pagina @teamfortunecoffee

En Spruit Sportcoaching is super trots op Heleen en deze stap! Op naar mooie uitslagen in het A-peloton en nog veel sparring sessies over het trainingsprogramma. Zoek jij begeleiding naar je volgende sportieve stap? Bekijk dan onze trainingsbegeleiding.